Bu projemizde sizlere "Işık Yönünü Takip Eden Robot" yapımını anlatacağız. Literatür taraması yaptığınız zaman benzeri çok fazla robot tasarım ve devreleri bulabilirsiniz. Bu robotun en önemli özelliği herhangi bir mikroişlemci kullanmadan sadece basit elektronik ve mekanik düzenekler kullanarak gerçekleştirilmesidir. Yazılarını ve projelerini zevkle takip ettiğim, Fırat Üniversitesinden Yavuz Erol'un Bilim ve Teknik Dergisinin Mayıs 2008 sayısında Kendimiz Yapalım bölümündeki anlatımıyla buyrun projenin yapımına DEVAM EDELİM.
Işık İzleyen Robot Çalışma Videosu
Projenin maliyeti oldukça düşük. Yazının devamında anlatılan aşamaları adım adım izleyerek siz de bu ilginç projeyi gerçekleştirebilirsiniz. Robotun çalışma mantığı, araç üzerine yerleştirilen iki adet ışığa duyarlı direnç (LDR) yardımıyla aracın gideceği yönü ayarlamaya dayanıyor. Aracın sağa veya sola dönüşü için birbirinden bağımsız iki adet doğru akım motoru gerekli. İki motorun hızı arasındaki farka bağlı olarak aracın hareket yönü değişiyor. Hız ayarlama işlemi 4 transistörlü bir elektronik devre yardımıyla gerçekleştiriliyor. Robotun sorunsuz şekilde hareket etmesi için motorun miliyle tekerlekler arasında devir düşürücü bir dişli kutusu olması gerekiyor. Dişli çarklar sayesinde tork değerinin yüksek olması ve motorun kalkış sırasında sorun yaşamaması sağlanıyor. Robotun hareketi için 2 adet motor ve 2 adet dişli kutusuna ihtiyaç var. Bu mekanizmalar, pille çalışan çoğu oyuncağın içinde hazır olarak zaten bulunuyor.
Bu projede, şekil 1’de görülen oyuncak araçtan 2 adet kullanıldı. Bu tür oyuncaklar piyasada 2-3 YTL fiyatla satılıyor ve robot projelerinde oldukça işe yarıyor.
Motoru ve dişli kutusunu yerinden çıkarabilmek için oyuncağın altındaki vidalar sökülerek projenin yapımına başlanır. Şekil 3’te oyuncağın iç yapısı görülmekte.
Motora bağlı iletken kablolar ve gereksiz bütün vidalar sökülür. Oyuncağın görünümü şekil 4’teki hale gelir.
Bu aşamada 4 adet tekerlek elle çekilerek yerinden çıkarılır.
Dişli kutusunu açabilmek için kutu üzerindeki vidalar sökülür. Böylece şekil 6’da görülen dişli çarklar ortaya çıkmış olur. Bu tür oyuncaklar genellikle 4 x 4 türünde olduğu için tek bir motor ile 4 adet tekerleğin aynı anda dönmesi sağlanır. Robot projesinde bize sağ ve sol yön için olmak üzere, iki adet motor gerekli. Yani her bir motora birer tekerlek
bağlı olmalı. Bu nedenle dişli kutusundaki gereksiz çarkların sökülmesi gerekiyor.
Şekil 7’de görüldüğü gibi 3 adet dişli çark ile 1 adet tekerlek mili yerinden çıkarılır.
Dişli kutusunun kapağı tekrar kapatılır ve vidalanır. Ardından tekerleklerden biri yerine takılır. şekil 8’de görüldüğü gibi milin kısa olan tarafına tekerlek takılır.
Milin uzun olan kısmı biraz pay bırakılarak kesilir. Kesme için testere veya yan keski kullanılabilir.
Bu işlemler ikinci oyuncak için de tekrarlanır. Böylece sağ ve sol olmak üzere iki adet motorlu mekanizma elde edilir.
Aracın gövdesi için delikli bakır plaket kullanılabilir. Böylece elektronik devreyi bu kart üzerine monte etme olanağı da olur. Dişli kutularını bakır plakete tutturmak için kart üzerinde 4 adet delik açılır.
Montaj için 4’er adet civata, somun ve plastik halka kullanılır.
şekil 13 ve 14’de bu bağlantıların nasıl yapılacağı görülmekte.
Civata ve somunların görünüşü Tornavida ile bağlantılar iyice sıkılarak ilk motorun gövdeye montajı tamamlanır.
Sağ motorun montajı: Benzer işlemler diğer motor için de yapılır. Böylece 2 tekerlekli robotun gövdesi tamamlanmış olur.
Bağlantıların gevşememesi için civataların ve somunların üzerine bir miktar silikon damlatılır.
Motorların uçlarına 10-15 cm uzunluğunda tek telli birer kablo lehimlenir. Dışı yalıtkan kaplı bu iletkenler telefon kablosu adıyla piyasada satılmakta
2 tekerleğe sahip robotun rahat hareket edebilmesi için aracın önüne bir tekerlek daha eklemek gerekir. Bu tekerlek basitçe bir boncuk ile yapılabilir.
Boncuğu robotun gövdesine tutturmak için bir adet ataç kullanılır. Bir pense yardımıyla ataç düz hale getirilir. Boncuk tele geçirildikten sonra telin iki ucu yukarı doğru kıvrılır
Şekilde ışık izleyen robot projesine ait elektronik devre görülmekte. Her iki motor için bu devreden birer tane yapılmalı. Devre şemasında 1 adet BC547 NPN transistör, 1 adet BD140 PNP güç transistörü, 3 adet direnç, 1 adet LDR ve 10k’lıktrimpot bulunmakta. LDR üzerine düşen ışık miktarı arttıkça transistörlerin baz akımları ve dolayısıyla iletim seviyeleri artar. Böylece motor uçlarına uygulanan gerilim yükselir ve motor hızlı dönmeye başlar. Işık miktarı azaldığında ise transistörlerin baz akımı azalır ve motor yavaşlar.
Projenin tamamlanmış hali görülüyor. LDR’leri aracın sağında ve solunda olacak şekilde 45 derece açıyla yerleştirmek gerekiyor. Montaj sırasında dikkat edilmesi gereken nokta, soldaki LDR devresinin sağdaki motora bağlanması gerektiği. Aynı şekilde sağdaki LDR devresi soldaki motora kumanda etmeli. Normal aydınlıkta motorlar çalışmayacak şekilde trimpotların ayarı tornavida ile yapılır. Test amacıyla LDR üzerine el feneri ışığı tutulduğu zaman çaprazdaki motorun dönmesi gerekir. Böylece sağdaki LDR üzerine düşen ışık şiddeti fazlayken soldaki motor hızlanır ve robot ışık kaynağına yönelmiş olur.
Pil olarak 1,5 V’luk AA boyutunda alkalin piller kullanılırsa, robotun uzun süre çalışması sağlanır.
www.yavuzerol.com
Write a comment
Cab (Tuesday, 22 March 2011 16:29)
Saçma Ve Gereksiz
husyın (Tuesday, 22 March 2011 20:29)
çok saçma gereksiz ve güzel :D
;D (Wednesday, 23 March 2011 16:52)
gereksiz olabilir ama suupeeerr bişey buu :) birazda zor gibi ama perfect yanii :))
derya (Monday, 28 March 2011 20:31)
bence de gereksizz
hondarepsol (Wednesday, 30 March 2011 08:55)
benim bunu yapmam yıllarımı alır
ulaş (Monday, 04 April 2011 18:49)
çok saçmaaa
sinem (Saturday, 09 April 2011 14:20)
yapana gerekli yapamayana gereksiz gelir bence
salak (Saturday, 09 April 2011 19:24)
acayip
Mehmet Yağız (Monday, 11 April 2011 22:49)
Bi ara denerim bu tür şeylere baya bi meraklıyım =D
sinem (Thursday, 14 April 2011 11:54)
güzel fakat acayip
bazarcı (Friday, 15 April 2011 08:28)
güsel olmus :D
hakan (Friday, 15 April 2011 19:12)
arkadaşlar devre nasl yapılıo detaylı anlatırmısınız
fdgfg (Sunday, 17 April 2011 13:39)
fgg
hakan (Tuesday, 19 April 2011 18:22)
arkadaşlar dişli kutuları bakır plakete nasıl takılıyor video yada link atarsanız sevinirim
nazım (Saturday, 23 April 2011 15:09)
en güzel özelliği basit olması ve mantıklı.üzerinde biraz oynanırsa güzel bir proje
süper (Sunday, 24 April 2011 16:31)
süper proje
azize-(code=77) (Monday, 25 April 2011 20:31)
aferim size çocuklar faprika üretimi gibi olmuş.
hasret (Tuesday, 26 April 2011 18:57)
vay anasını yaaaa
yusuf (Tuesday, 03 May 2011 16:40)
zor bir tasarım ve biokadarda güzel bir tasarım
harun (Friday, 06 May 2011 15:58)
süper bi icat yani!!1
mehmet (Monday, 09 May 2011 14:39)
hiç güzel olmamış
arif (Tuesday, 10 May 2011 19:41)
arka plandaki müzik süper xD
emre (Wednesday, 11 May 2011 08:10)
helal be o nasıl gitti öyle
ali (Sunday, 15 May 2011 19:40)
çok güzel
selva (Sunday, 22 May 2011 19:16)
bende yaptım hemde daha 2 hafta bile olmadı... çalışıyooo.. çok güzel oldu, köpek gibi :D burdaki bilgilerden de faydalandık.. :D tek bi sorun var.. oda;motorun biri diğerine göre daha yavaş çalışıyo.. okadar.. ama çok güzel :D
efe (Tuesday, 31 May 2011 14:31)
basitttttt & güzelllll
uğurkan (Tuesday, 05 July 2011 18:27)
çok güzel yapması biraz zor ama yinede iyi :D
dahitürkler (Sunday, 10 July 2011 15:49)
bence böle işlerle hep uğraşılmalı ben böle işlere çok meraklıyıım çok projem var elektronik mühendisi olmak istiyorum
kaan (Monday, 18 July 2011 14:47)
ya bakır şey arabanın içindenmi çıkıyo
Berkay (Friday, 09 September 2011 17:40)
Dirençlerin wattını söylememişsin a pardon zaten alıntı
zafer (Sunday, 02 October 2011 19:15)
dirençlerin wattı 0,25 veya 0,50 dir ha bu arada saçma diyen arkadaşlar bu projeyi yapmasınlar orda önemli olan elektronik aksamdır diğer kısmı çok basit
zeynep (Monday, 03 October 2011 08:28)
GÜZEL OLMUŞ
Atahan (Tuesday, 01 November 2011 19:51)
Bunu bide IR ışıkla yapsaınız süper olur
akif (Wednesday, 23 November 2011 18:07)
süper bişi terörist yakalamakta çok yardımı dokunur
kemal (Thursday, 24 November 2011 18:03)
zafere katılıom bu projeyi yapmak benim yarım günümü bile almaz yıllarımı alır diyen arkadaş için diyom bunu saçma diyenlese elektonikten zırnık çakmayanlardır bence bunun bu kadar elemana gerek yok yaa kod yazdımı iş biter
gokhan (Monday, 05 December 2011 22:40)
sacma cunkı hep duz gıdıyor saga sola donemıyor
emre (Tuesday, 06 December 2011 15:51)
çok makbule geçti saolun yarın aynı devreyi okulda yapıcaz . :)
isimsiz (Friday, 23 December 2011 09:13)
eyi
negapozi (Saturday, 24 December 2011 21:36)
3 volt tan fazlasına dayanır mı?
yani 4,8 volta=?
emin (Wednesday, 28 December 2011 19:52)
admin devre satılık mı
wolfteam (Thursday, 05 January 2012 17:54)
Siz kimi kandırıyonuz onun aynısı bende de var arabanın ve öyle bir özelliği yok
wolfteam (Thursday, 05 January 2012 17:56)
ve adamın kumandayla kullanmadığı ne malum
levent (Saturday, 07 January 2012 23:36)
burdan okuyorum saçma diyen arkadaşlar biz bunu öğrenmek için yapıyoruz bunla elekroniği öğrenirsin engelden kaçan robot yaparsın sonra ışıktan derken robot mekaniğinden anlamaya başlarsın bu bir hobi ve türkiyeye biraz katkın olur robot yaparsın herşeydeki gibi robot teknolojisindede geri kalmayız yabancılar harıl harıl uğraşıyo siz hiçbirşey öğrenmeden direk robot yapmaya çalışıyorsunuz 2050 yılında yabancılar robotlarda futbol takımı yapıcaklar 2050 yılındaki sampiyon takım ile robot takıp karşılaşacak ve bir test uygulanacak adamlar yarın futbolcu yaparlar ondan sonraki gün robottan asker yaparlar bizde alırız elimize silahları canı olmayan tenekelerle canı pahamıza savaşırız adamlarda cerez yiyerek bizi izler siz böle olmaya devam edin
wolfteam harbi özülüsün abi salakmısın zaten öyle bir özellik yok senin arabanla ldr sensörünü kullanarak ve devre oluşturarak yeni birşey yapılmıs yukarda senin salak arabanın sadece malzemeleri kullanılmıs özellik aynı değil yani ne sacmalıyosun sen bu oyunlara kafayı çok vurmusun ilkokullu wolfteam e devam alırısn eline bir tane silah robotlarla oynarsın wolfteam ozaman görürüm seni
sexy (Saturday, 18 February 2012 21:39)
hepinizi dovecem
burak (Friday, 24 February 2012 13:07)
levent haklı
onur (Monday, 27 February 2012 15:00)
bence güzel ama ben o devreyi nasıl kuracağım ve parçalarını nerden bulacağım?
mehmet (Tuesday, 28 February 2012 19:28)
Arkadaşlar dönem projesi olarak bu projeyi hazırlamam gerekiyor bu yüzden kafama takılan bir kaç soru var bilenler varsa cevap lütfen?
1.O devreyi nasıl kurcaz ve motoru devreye nasıl bağlıcaz?
2.sorum devrenın üstü açık mı kalcak ışık görmesi için?
Admin arkadaş veya bilen bir arkadaşımız daha açıklayaıcı bir yazı yazarsa çok iyi olur teşekkür ederim
KOMANDO (Wednesday, 07 March 2012 11:23)
hondarepsol dogru diyosun ben bunu yapmak yıllar alır tabi yanında bir bilen yoksa
biz (Tuesday, 27 March 2012 13:13)
biz hocalarla ypcaz da transistör leri bulmıoz güneş enerjili yapcaz 10k lık olması zorunlumu ve güç transistörü ne die geçiyor internetten bulamadık ltfn yardım
benim (Saturday, 14 April 2012 12:30)
ben yapıcam
Ramazan Mert (Sunday, 22 April 2012 12:22)
Bu beni aşar...
Uğur (Monday, 07 May 2012 17:11)
Gerçekten süper :)
BETÜL (Thursday, 10 May 2012 16:19)
gercekten çok güzel bir proje ben denedim ve yaptım hocamda cok begendi yanlız benden yürüyen bant sistemini takip etmesini istedi proje ödevim olarak sisten rica etsem yürüyen bant sistemini nasıl yapabileceğimi söyleyebilirmisin
mehmet (Tuesday, 15 May 2012 21:47)
2. ldr yi devrenin neresine bağlıyacağız
HAKAN (Saturday, 19 May 2012 21:29)
Her sitede bu devreyi farklı farklı verilmiş neden ? Diğer sitelerde verilenler baya bi zor gibi ve ISIS te çizdiğimzaman sonuc alamadım fakat bu devre basit bi LDR devresi gibi ssadece çıkıs motor bağlanmıs ne gibi farkı var
asdf (Sunday, 24 June 2012 20:45)
gereksiz diyen arkadaşlar konunun ne olduğunun farkındalar mı acaba her önüne gelen konuşmuş siz bilmediğiniz için gereksiz geliyo tabi
BeRkAy (Sunday, 29 July 2012 10:10)
bir tek devreyi anlamadım ama güzel bir proje bende 50 mW yeşil lazer var acaba onu takip eder mi?
AHMTÇY (Monday, 05 November 2012 15:55)
admin bu devreyi bn dönem tezi için yapıcam ve çok güzeluldum.sen bu devrede delikli plaket kullanmışsın ama bizim hoca kabul etmiyor delikli plaketi acaba bu devrenin baslı devresi varmı?
öğrnci (Tuesday, 13 November 2012 18:33)
emeğinize sağlık çok güzel olmuş derslerimizde çok işimize yarayacak saolun :)
umut (Friday, 23 November 2012 15:35)
çok güzel bende yaptım oldu feneri tutuyom hareket ediyo.....
osman (Thursday, 20 December 2012 12:18)
su robotun alttan cekılmıs fotosu yokmu,
Fatma (Friday, 21 December 2012 12:07)
Çok iyi bir şey bence. Bunu iyi şeyler için kullanmayı bilmek lazım. Bir gerçek tanka uygulandığında düşmanı ışığı takip ederek bula bilir. Harika olmuş emeğe düşünceye sağlık. Bende bu benim eserime bir proje hazırlıyorum ancak benimki daha genetiksel :)
fatih (Thursday, 03 January 2013 20:40)
süper devre 5 volt enerjiyle güneş paneline güneş takipçi devresi yaptım süper çalışıyor emeği geçen arkadaşıma teşekkür ederim
burhan (Wednesday, 20 February 2013 21:27)
ya krdeşim bizde bundan vardı kayboldu bunun yapımı için bir video yokmu baştan sona kadr vrsa linkini atrmsn ?
ezooo (Thursday, 21 February 2013 19:54)
çok güzell
bayıldım harika
mert (Friday, 22 February 2013 12:50)
arkdaşlar aslında fena değil teknoloji tasarımdan iyi bir not alınabilir bunla ama birşeyler daha eklemeliyiz
Abdullah (Monday, 18 March 2013 21:59)
ENGELDEN KAÇARAK IŞIK İZLEYEN ROBOT projesi ve parçaları lazım bi yardımcı olma şansınız olurmu?
fasa (Saturday, 23 March 2013 12:05)
saçma
oktay (Sunday, 07 April 2013 19:46)
bnde yptm ama ışığı algılamıyor sizin yptklarınızda kablo bağladınızmı
fikret (Sunday, 07 April 2013 19:49)
sizin yptklarınızda kablo varmı bnmki ışığı algılamıyor da
tekno (Sunday, 02 June 2013)
daha açıklayıcı olamaz mı devreyi çok pasif anlatmışsınız
onur (Wednesday, 12 June 2013 18:59)
Her iki motor için bu devreden birer tane yapılmalı. yani devre malzemesi 1 motor için 1
adet bc547 ise iki tane mi alcağız
adirakun (Monday, 24 June 2013 11:18)
güzel bişeye benziyo
?? (Monday, 08 July 2013 00:14)
adminim motor dediğiniz tekerlere bağlı motor mu yoksa ayrı bi motor mu gerekli .aydınlatırsan beni çok makbule geçer .:)
can (Thursday, 28 November 2013 10:04)
Bu paylaşımlarınızdan dolayı tşk
fatih (Wednesday, 04 December 2013 09:03)
dirençlerin watt'ı kaç olcak
nesrin (Monday, 30 December 2013 17:13)
mehmet sen ne anlarsın
LJG (Friday, 03 January 2014 18:30)
10
10
emin (Friday, 17 January 2014 13:20)
yardım edermisiniz malzemem hazır am neyi nereye dşicemi bilmiyom devre şemasını pek anlamyom plaketin neresine geçirilceni sölerseniz yeter
hasan (Wednesday, 26 February 2014 18:40)
çok saçma
hfgy (Tuesday, 04 March 2014 17:07)
güneşe çıkınca ne olcak :D
ALİ (Tuesday, 18 March 2014 19:58)
ADMİN BU LDR LER KAÇ MM OLACAK BİLGİ VERİRMİSİNİZ
mehmet (Sunday, 27 April 2014 18:48)
gerçekten çok güzel bir proje. bu projeyi yayınladığınız için teşekkür ederim. birde bu projeyi daha ayrıntılı anlatabilir misiniz.
umut AQ (Monday, 28 April 2014 12:57)
çok saçma biz yapaçaz inş.